पोप पॉल सहावे यांचे निधन झाले तेव्हा मी बारावीला होतो.
तो काळ मला आजही आठवतो त्याचे कारण त्या दिवसांत तीन मोठ्या माणसांच्या निधनांच्या बातम्या एकापाठोपाठ ऐकण्यात म्हणजे `निरोप्या' मासिकात वाचण्यात आल्या.
पोप पॉल सहावे वारले सहा ऑगस्ट १९७८ला, भारताचे पहिले कार्डिनल व्हॅलेरियन ग्रेशियस त्यानंतर ११ सप्टेंबर १९७८ ला वारले आणि लगेचच नूतन पोप जॉन पॉल यांचे २८ सप्टेंबर १९७८ला निधन झाले.
एक महिन्याभरातच झालेल्या त्यांच्या अचानक निधनाने संपूर्ण जगाला बसलेला धक्का मला आजही आठवतो.
चर्चच्या दोन हजार वर्षांच्या इतिहासात सर्वाधिक कमी काळ जॉन पॉल पहिले पोपपदावर होते.
पोप पॉल सहावे यांचे कर्तृत्व म्हणजे पोप जॉन तेविसावे यांनी सुरु केलेल्या ऐतिहासिक दुसऱ्या व्हॅटिकन परिषदेची सांगता त्यांच्या काळात झाली.
दुसऱ्या व्हॅटिकन परिषदेच्या निर्णयांचा एक परिणाम म्हणजे आम्ही श्रीरामपुरात आणि महाराष्ट्रात सत्तरच्या दशकात प्रार्थनेत आणि मिस्साविधीत लॅटिन भाषेऐवजी आमच्या मायमराठीचा वापर करु लागलो.
पोप पॉल सहावे यांचे २ डिसेंबर १९६४ रोजी मुंबई येथे आगमन झाले. भारताला भेट देणारे ते पहिलेच पोप.
पोप पॉल सहावे यांचे मुंबई विमानतळावर राष्ट्रपती डॉ राधाकृष्णन, पंतप्रधान लाल बहादूर शास्त्री, महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री वसंतराव नाईक, भारताच्या नभोवाणी मंत्री इंदिरा गांधी, गोवा, दमण आणि दीवचे मुख्यमंत्री दयानंद बांदोडकर आणि भारताचे पहिले कार्डिनल व्हॅलेरियन ग्रेशियस यांनी स्वागत केले होते.
पोप पॉल सहावे यांच्या या भारत दौऱ्यानिमित्त पोस्ट आणि टेलिग्राफ् खात्याने एक खास पोस्टाचे तिकीट काढले होते.
राजीव गांधी पंतप्रधान असताना पोप जॉन पॉल दुसरे हे १९८६ साली पहिल्यांदा भारत दौऱ्यावर आले होते तेव्हा त्यांच्या मिरामार बीचजवळच्या कंपाल ग्राऊंडवर झालेल्या मिस्साविधीला नवहिंद टाईम्सचा बातमीदार म्हणून मी हजर होतो.
त्यावेळी मी क्राईम रिपोर्टर होतो, पत्रकार सज्जात न बसता मी ग्राउंडवर फिरत होतो. तेव्हा आपल्या बुलेटप्रूफ `पोपमोबाइल'मधून जमलेल्या भाविकांमधून फिरताना पोप यांना मी अगदी जवळून पाहिले.
पत्रकार सज्जात अशी संधी मला मिळाली नसती.
पाच वर्षांपूर्वी पोप यांच्यावर सेंट पिटर्स स्केअरमध्ये जीवघेणा हल्ला झाला होता त्यातून ते (अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष रोनाल्ड रीगन यांच्याप्रमाणेच) बचावले होते.
काही वर्षांपूर्वी रोमला सहकुटुंब असताना मात्र पोप बेनेडिक्ट सोळावे यांच्या सेंट पिटर्स चौकातल्या साप्ताहिक दर्शनाला हजर राहण्याची संधी होती.
मात्र त्याऐवजी मी व्हेनिसला जाण्याचा निर्णय घेतला होता.
राष्ट्रप्रमुख आणि धर्माचार्य अशी दोन पदे असल्याने पोप कधीच कुणाला भेटायला, स्वागत करायला जात नसतात.
पंतप्रधान नरेन्द्र मोदी यांनी व्हॅटिकन सिटीत पोप फ्रान्सिस यांची भेट घेतली होती. त्यांना भारत भेटीचे आमंत्रणसुद्धा दिले होते.
पोप फ्रान्सिस यांची या ईस्टर संडेला एप्रिल २० ला अमेरिकेचे उपराष्ट्राध्यक्ष जेम्स डेव्हिड व्हॅन्स यांनी भेट घेतली.
पोप फ्रान्सिस यांना भेटणारे ते अखेरचे महनीय पाहुणे, त्यानंतर काही तासांत दुसऱ्या दिवशी सकाळी पोप फ्रान्सिस यांचे निधन झाले.
जगभरातलॆ कार्डिनल्स आता नवे पोप निवडण्यासाठी व्हॅटिकन सिटीत आले आहेत.
सेंट पिटर बॅसिलिकाच्या चिमणीतून काळा धूर निघाला म्हणजे नव्या पोपसंदर्भात अजून मतैक्य झाले नाही. चिमणीतून पांढरा धूर येऊ लागला म्हणजे संपूर्ण जगाला कळते कि नव्या पोपची निवड झाली आहे.
गेली काही शतके फक्त इटलीच्या कार्डिनलचीच पोपपदावर निवड व्हायची, याचे कारण म्हणजे पोपपदाच्या निवडणुकीत भाग घेणाऱ्या कॉलेज ऑफ कार्डिनल्समध्ये इटलीच्या कार्डिनलांचाच अधिक भरणा असायचा.
मुंबईचे कार्डिनल ओस्वाल्ड ग्रेशियस हे पोप फ्रान्सिस यांच्या आठ-सदस्यीय सल्लागार मंडळात होते. ग्रेशियस हे कॉलेज ऑफ कार्डिनल्समधील एक सर्वाधिक ज्येष्ठ आहेत.
मात्र डिसेंबरमध्येच त्यांनी वयाची ऐंशी वर्षे पूर्ण केल्यामुळे आता ते पोपपदाच्या निवडणुकीसाठी पात्र नाहीत.
भारतातील सर्व कार्डिनल्स व्हॅटिकन सिटीला रवाना झाले आहेत.
गोव्याचे आर्चबिशप फिलिप नेरी फेराव यांची अलीकडेच कार्डिनल पदावर निवड झाली आहे. आता होणाऱ्या पोपपदाच्या निवडणुकीसाठी तेसुद्धा उमेदवार असू शकतात.
कार्डिनलांच्या संख्येत आशियाई, आफ्रिकन किंवा कृष्णवर्णीय कार्डिनल अगदी नगण्य असले तरी सेंट पिटर्स बॅसिलिकेच्या चिमणीतून येणाऱ्या पांढऱ्या धुरातून काही धक्कादायक निवडीचा संदेश येऊ शकतो.
भारतातील, आशियातील, आफ्रिकेतील किंवा इतर बिगर-पाश्चात्य कार्डिनल पोपपदावर येऊ शकतात ही आता अशक्यप्राय बाब राहिलेली नाही.
पोप फ्रान्सिस यांचा उत्तराधिकारी कोण असेल याकडे संपूर्ण जगाचे आता लक्ष आहे.
Comments
Post a Comment